Dainik Sanjal
Advertisement
  • होमपेज
  • राजनीति
  • राष्ट्रिय
  • खेलकुद
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • मनोरंजन
  • हिन्दी समाचार
  • अन्य
    • समाज
    • मुख्य समाचार
    • यातायात
English
चुनाव २०७९
No Result
View All Result
  • होमपेज
  • राजनीति
  • राष्ट्रिय
  • खेलकुद
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • मनोरंजन
  • हिन्दी समाचार
  • अन्य
    • समाज
    • मुख्य समाचार
    • यातायात
No Result
View All Result
No Result
View All Result
Dainik Sanjal
  • होमपेज
  • राजनीति
  • राष्ट्रिय
  • खेलकुद
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • मनोरंजन
  • हिन्दी समाचार
  • अन्य

कहाँ पुग्यो नेपालको आफ्नै ‘डिजिटल करेन्सी’को योजना ?

सकियो प्रारम्भिक अध्ययन, छुट्टै कानुन चाहिने


कहाँ पुग्यो नेपालको आफ्नै ‘डिजिटल करेन्सी’को योजना ?

नेपाल राष्ट्र बैंकले आफ्नै विद्युतीय मुद्रा (डिजिटल करेन्सी) निर्माण सम्बन्धी प्रारम्भिक अध्ययन सकेको छ । केन्द्रीय बैंकको मुद्रा व्यवस्थापन निर्देशक अनुज दाहालको नेतृत्वमा गठित ६ सदस्यीय कमिटीले डिजिटल करेन्सीको प्रारम्भिक अध्ययन सकेको हो । कमिटीले यससम्बन्धी प्रारम्भिक प्रतिवेदन तयार पारेर विभागका कार्यकारी अधिकृत रेवती नेपाललाई बुझाइसकेको छ ।

६ सदस्यीय टोलीले डिजिटल करेन्सीसँग सम्बन्धित प्रारम्भिक अध्ययन सम्पन्न गरी तयार पारेको प्रतिवेदन आफूसमक्ष आइपुगेको कार्यकारी अधिकृत नेपालले रातोपाटीलाई जानकारी दिए । उनले भने, ‘अब यससम्बन्धी थप अध्ययन गर्ने बाटो खुला भएको छ ।’

प्रारम्भिक अध्ययनबाट नेपालमा डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याउन नयाँ कानुन बनाउनुपर्ने देखिएको छ । ‘अहिले केन्द्रीय बैंकले नोट र सिक्का जारी गर्न पाउने व्यवस्था छ,’ नेपालले भने, ‘अब यी दुई प्रकारका मुद्रासहित डिजिटल करेन्सीसमेत जारी गर्न पाउने कानुन निर्माण गर्नुपर्छ ।’

यसका लागि एउटा कमिटी गठन हुने र त्यसले तयार पारेको सुझावसहितको प्रतिवेदन प्रतिनिधिसभामा पेस हुने छ । प्रतिनिधिसभा र राष्ट्रियसभाबाट डिजिटल करेन्सी जारी गर्न पाउने ऐन पारित भएपछि मात्रै यसको थप काम अघि बढ्ने बताइएको छ ।

यसका लागि कम्तीमा ६ महिनादेखि १ वर्षसम्मको समय लाग्ने नेपालको भनाइ छ । प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल अन्तिम समयतर्फ रहेकाले पनि मङ्सिरमा निर्वाचित भएर आउने नयाँ संसद्ले मात्रै ऐन निर्माणको कामलाई अघि बढाउने सम्भावना छ । यसैगरी, प्रारम्भिक अध्ययनले नेपालमा डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याउन यससँग सम्बन्धित आवश्यक पूर्वाधार तयार गर्नुपर्ने औँल्याएको छ ।

यस्तै, डिजिटल करेन्सी निर्माणमा लाग्ने खर्च, डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याएपछि यसको व्यावहारिक पक्षसमेत अध्ययन गर्नुपर्ने प्रारम्भिक अध्ययन कमिटीको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।

केन्द्रीय बैंकले सञ्चालनमा ल्याउने ‘सेन्ट्रल बैंक डिजिटल करेन्सी’ (सीबीडीसी)ले हाल प्रचलनमा रहेका मुद्रा विस्थापन गर्ने/नगर्ने विषयमा समेत स्पष्ट हुनुपर्ने औँल्याइएको छ । ‘यसका साथै, प्रारम्भिक प्रतिवेदनले केन्द्रीय बैंकले ल्याउने डिजिटल करेन्सीलाई सर्वसाधारणले सहजै विश्वास गर्ने/नगर्ने पाटोसमेत पर्याप्त विश्लेषण गर्नुपर्ने देखाएको छ,’ कार्यकारी अधिकृत नेपालले भने ।

राष्ट्र बैंकले करोडौँ रुपैयाँको लगानीमा ल्याउने डिजिटल करेन्सी प्रयोगमा नआएमा देशको ठूलो धनराशी खर्चमात्रै हुन्छ । सोही कारण, सञ्चालनमा ल्याइएको डिजिटल करेन्सी प्रयोगमा ल्याउनसमेत ठूलो मेहनत गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । यी विषय स्पष्ट पार्नका लागि एउटा कमिटी गठन हुने उनले बताए ।

प्राविधिक पक्ष

माथिका विभिन्न विषयमा स्पष्ट बनेपछि डिजिटल करेन्सीको सुरक्षाको विषयलाई विशेष ध्यान दिनुपर्ने प्रारम्भिक प्रतिवेदनले देखाएको छ । डिजिटल मुद्रा सञ्चालनको पाटो र यसको सुरक्षाको पाटोमा थप काम गर्नुपर्ने हुन्छ । ‘केन्द्रीय बैंकले बनाउने डिजिटल करेन्सी सिधै सर्वसाधारणसँग कारोबार गर्न सकिँदैन,’ नेपाल भन्छन्, ‘त्यसैले वाणिज्य बैंकमार्फत रिटेलमा कारोबार गर्न सकिन्छ वा, केन्द्रीय बैंक र वाणिज्य बैंक नै मिलेर हाइब्रिड शैलीमा कारोबार गर्न सकिन्छ ।’

यसका साथै, राष्ट्र बैंकले सञ्चालनमा ल्याउने डिजिटल करेन्सी सर्वसाधारणलाई कुन मोडलमा प्रयोग गर्न दिने भन्ने विषयसमेत खुलाउनुपर्ने देखिएको छ । राष्ट्र बैंकले अहिले खातामा आधारित (टोकन बेस) र ‘नो योर कस्टमर (केवाईसी) गरी २ वटा मोडलमा डिजिटल करेन्सी प्रयोग गर्न मिल्ने गरी व्यवस्था ल्याउन लागेको छ । खातामा आधारित मोडलमा जसको खातामा १० हजारभन्दा कम डिजिटल करेन्सी हुन्छ, उसले सजिलै त्यसको प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था गर्न सकिन्छ ।

र, १० हजारभन्दा बढी डिजिटल करेन्सी प्रयोग गर्ने प्रयोगकर्ताले भने आफ्नो विवरण केवाईसी भरेर आधिकारिक खाता खोल्नुपर्छ । यो मोडलमा प्रयोगकर्ताले डिजिटल करेन्सीको स्रोत खुलाउनुपर्ने छ भने प्रयोगकर्ताको खातामा रहेको डिजिटल करेन्सीको सुरक्षाको पाटो समेत व्यवस्थित हुनुपर्ने छ । यसका लागि साइबर हमलासम्बन्धी जोखिमलाई समेत व्यवस्थित गर्नुपर्ने नेपालको भनाइ छ ।

‘प्रयोगकर्ताको खातामा रहेको करोडौँ डिजिटल करेन्सीमा साइबर हमला हुन सक्छ,’ उनले भने, ‘जसले क्षणभरमै करोडौँ रकम ह्याकरको हातमा पर्न सक्छ । त्यसैले डिजिटल करेन्सीको सुरक्षाको पाटो मजबुत बनाउनुपर्छ ।’ यसका लागि छुट्टै कमिटी बनाएर अघि बढ्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।

छिमेकी मुलुकको गतिविधि नियाल्दै राष्ट्र बैंक

केन्द्रीय बैंकले आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को मौद्रिक नीतिमार्फत नेपालको आफ्नै डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याउने घोषणा गरेको थियो । उक्त घोषणापछि यससम्बन्धी प्रारम्भिक अध्ययनमा लागेको राष्ट्र बैंकले छिमेकी मुलुकको डिजिटल करेन्सीसम्बन्धी गतिविधि नजिकबाट नियालिरहेको छ । सन् २०१४ मा आफ्नै डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याउने घोषणा गरिसकेको चीन यतिबेला धेरै अघि बढिसकेको छ । चीनमा औपचारिकरूपमै ‘डिजिटल युवान’ सञ्चालनमा आइसकेको छ ।

यस्तै, भारतले समेत आफ्नै डिजिटल करेन्सी सञ्चालनमा ल्याउने घोषणा गर्दै यससँग सम्बन्धित काम अघि बढाइसकेको छ । सोही कारण, केन्द्रीय बैंकले चीनको सफलता र भारतको गतिविधि नियालिरहेको छ । परीक्षणकारूपमा रहेको चीनको डिजिटल करेन्सीको सफलता र भारतले सञ्चालनमा ल्याउने डिजिटल करेन्सीमध्ये उत्कृष्ट मोडल नेपालमा लागू हुन सक्छ वा यी दुई मुलुक डिजिटल करेन्सीमा असफल बनेमा त्यसबाट नेपालले पाठ सिक्नुपर्ने कार्यकारी अधिकृत नेपाल बताउँछन् ।

‘हामी बरू २ वर्षपछि डिजिटल करेन्सी सार्वजनिक गर्छौं तर, हामीलाई असफल हुने छुट छैन,’ नेपाल भन्छन्, ‘छिमेकी मुलुकको र डिजिटल करेन्सीमा निकै अघि पुगेका बहामास र नाइजेरिया लगायत मुलुकको उदाहरणसमेत हेर्छौँ ।’

सबै विषय विश्लेषण गरेपछि असफल नभई प्रचलनमा ल्याउने गरी डिजिटल करेन्सी सार्वजनिक गर्ने तयारी केन्द्रीय बैंकको छ । केन्द्रीय बैंकले सञ्चालन ल्याउने विद्युतीय मुद्रा ‘क्रिप्टोकरेन्सी’ भने होइन ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
Tags: #अर्थतंत्र
दैनिक संजाल

दैनिक संजाल

Related Posts

६ विकास बैंक र ४ फाइनान्स कम्पनीलाई राष्ट्र बैंकले गर्‍यो कारबाही

६ विकास बैंक र ४ फाइनान्स कम्पनीलाई राष्ट्र बैंकले गर्‍यो कारबाही

Is it possible to reduce the interest rate of loans as the agitated businessmen said?

Is it possible to reduce the interest rate of loans as the agitated businessmen said?

भारतबाट नेपालमा ४१ अर्बभन्दा बढीको डिजेल, पेट्रोल र ग्यास भित्रियो

भारतबाट नेपालमा ४१ अर्बभन्दा बढीको डिजेल, पेट्रोल र ग्यास भित्रियो

लोकप्रिय

रवि लामिछानेलाई गृह मन्त्रालय दिन अदालतको पूर्णपाठ चाहिँदैन [ केपी ओली ]

रवि लामिछानेलाई गृह मन्त्रालय दिन अदालतको पूर्णपाठ चाहिँदैन [ केपी ओली ]

माओवादी बैठकमा प्रचण्डको ब्रिफिङ, रास्वपा सरकारबाट बाहिरिने अवस्था छ

माओवादी बैठकमा प्रचण्डको ब्रिफिङ, रास्वपा सरकारबाट बाहिरिने अवस्था छ

प्रचण्डले भने– सरकार तलमाथि हुँदैन

प्रचण्डले भने– सरकार तलमाथि हुँदैन

सन्दीप लामिछाने राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा समावेश

सन्दीप लामिछाने राष्ट्रिय टोलीको बन्द प्रशिक्षणमा समावेश

भारतको उत्तरप्रदेश स्थित अयोध्यामा बिहीबार एक कार्यक्रमकाबीच औपचारिक देवशीला हस्तान्तरण

भारतको उत्तरप्रदेश स्थित अयोध्यामा बिहीबार एक कार्यक्रमकाबीच औपचारिक देवशीला हस्तान्तरण

Mahendranagar land scam case: Corruption case filed against 37 people

घूस लिएर गलत बकपत्र गर्ने सरकारी साक्षीमाथि भ्रष्टाचार मुद्दा

दैनिक संजाल मिडिया प्रा. लि. द्धारा सञ्चालित दैनिक संजाल डटकम अनलाईन
https://www.dainiksanjal.com
जनकपुरधाम, मधेश प्रदेश, नेपाल
dainiksanja9@gmail.com

हाम्रो टिम

  • अध्यक्ष/प्रबन्ध निर्देशक : सैलेन्द्र क्रान्ति
  • सम्पादक : मिथलेश कुमार साह
  • प्रधान सम्पादक : महेश सिंह
  • कानूनी सल्लाहकार :
  • सम्वाददाता : विजय कुमार
  • सम्वाददाता : रविन्द्र कुमार

सम्पर्क

जनकपुरधाम, मधेश प्रदेश, नेपाल
dainiksanjal9@gmail.com
+९७७-९८११७६१२१८

सोसियल मिडिया

  • हाम्रो बारेमा
  • विज्ञापन
  • सम्पर्क

© 2023 - दैनिक संजाल || All Rights Reserved | Website by : MyGUdu.

No Result
View All Result
  • होमपेज
  • राजनीति
  • राष्ट्रिय
  • खेलकुद
  • स्वास्थ्य
  • शिक्षा
  • मनोरंजन
  • हिन्दी समाचार
  • अन्य
    • समाज
    • मुख्य समाचार
    • यातायात

© 2023 - दैनिक संजाल || All Rights Reserved | Website by : MyGUdu.